تسمه دینام یکی از قطعات کلیدی در سیستم انتقال قدرت خودرو است که وظیفه انتقال نیروی موتور به قطعاتی مانند دینام، کمپرسور کولر، پمپ هیدرولیک فرمان و واتر پمپ را بر عهده دارد. زمانی که تسمه دینام از محل خود بیرون می‌زند یا اصطلاحاً در می‌رود، عملکرد این بخش‌ها مختل شده و خودرو ممکن است با مشکلات جدی روبرو شود. در این مقاله به هر دلیل بیرون زدگی تسمه دینام، نشانه‌های بروز این مشکل، روش‌های عیب یابی و راهکارهای تعمیر آن می‌پردازیم.
تسمه دینام چیست و چه نقشی در خودرو دارد؟
تسمه دینام که با نام تسمه چند شیار یا تسمه پروانه نیز شناخته می‌شود، به دور تعدادی پولی (پولی میل لنگ، پولی دینام، پولی پمپ آب و غیره) قرار می‌گیرد و با استفاده از نیروی چرخشی موتور، این قطعات را به کار می‌اندازد. طراحی تسمه‌های مدرن به گونه‌ای است که در برابر گرما، کشش و سایش مقاومت خوبی داشته باشند، اما با این حال در شرایط خاصی ممکن است از محل خود خارج شوند و حتی آسیب ببینند.
علائم بیرون زدگی تسمه دینام چیست؟
قبل از آنکه تسمه دینام به طور کامل از محل خود بیرون بزند، معمولاً نشانه‌هایی ظاهر می‌شوند که در صورت بی‌توجهی، به خرابی کامل تسمه منجر می‌شود. برخی از علائم هشداردهنده عبارتند از:
- صدای جیغ یا سوت مانند هنگام روشن شدن خودرو یا در دور موتور بالا
- افت کارایی سیستم شارژ (روشن شدن چراغ باتری)
- داغ شدن موتور به دلیل از کار افتادن واتر پمپ
- سخت شدن فرمان در خودروهای هیدرولیکی
- کار نکردن کولر خودرو
- مشاهده لرزش تسمه یا جا به‌جایی آن روی پولی‌ها
دلیل بیرون زدگی تسمه دینام
مطالب مرتبط : تست دینام خودرو بدون دستگاه
انواع دلیل بیرون زدگی تسمه دینام چه می باشند؟
در جدول زیر، دلایل اصلی بیرون زدن تسمه دینام به همراه علائم مرتبط و راهکارهای رفع آن‌ها آمده است:
| علائم مرتبط | راهکار پیشنهادی | علت بیرون زدگی تسمه |
| صدای غیرطبیعی، لرزش تسمه، سائیدگی تسمه | تعویض هرزگرد یا بلبرینگ معیوب | خرابی هرزگرد یا قفل شدن بلبرینگ‌ها |
| تسمه شل یا بیش از حد سفت، صدای ناهنجار | تعویض تسمه‌ک ش، بررسی سلامت فنر داخلی | خرابی تسمه کش (اتوماتیک یا دستی) |
| لرزش تسمه، حرکت نامنظم روی پولی‌ها | تراز کردن پایه قطعات یا تعویض قطعه کج شده | عدم هم راستایی پولی‌ها (Misalignment) |
| بیرون زدگی سریع تسمه، کشش نامتعادل | نصب تسمه اصل و مطابق با شماره فنی خودرو | نصب تسمه غیراستاندارد (ابعاد نادرست) |
| صدای لق لق، عدم انتقال یکنواخت نیرو | سفت کردن یا تعویض پولی معیوب | لق بودن پولی دینام یا کمپرسور |
| صدای لحظه‌ای، پاشیدن تسمه، روغنی شدن سطح آن | شستشوی مسیر تسمه و نصب کاور محافظ | ورود جسم خارجی (مثلاً سنگ‌ریزه یا روغن) |
| صدای سایشی، نشانه‌های پوسیدگی یا پارگی روی تسمه | تعویض فوری تسمه با نوع استاندارد | فرسودگی یا ترک خوردگی تسمه |
| تغییر زاویه قطعات، لرزش‌های غیرطبیعی | بررسی و تنظیم مجدد موقعیت قطعات | تصادف یا ضربه به موتور |
عواقب بیرون زدگی تسمه دینام برای خودروها چیست؟
بیرون زدن تسمه دینام فقط به معنی توقف شارژ باتری نیست. بسته به نوع خودرو و نحوه طراحی آن، ممکن است عواقب زیر نیز بر اساس دلیل بیرون زدگی تسمه دینام رخ دهد:
- خاموش شدن خودرو در حین حرکت
- داغ کردن موتور به دلیل توقف گردش آب
- قفل شدن فرمان در خودروهای فرمان هیدرولیکی
- از کار افتادن کولر در هوای گرم
- افزایش مصرف سوخت و فشار به موتور
در برخی موارد، اگر تسمه به صورت ناگهانی و با سرعت از جای خود دربرود، ممکن است به سایر قطعات مانند فن موتور، رادیاتور یا کاپوت نیز آسیب فیزیکی وارد کند.
دلیل بیرون زدگی تسمه دینام
نحوه تشخیص علت و تعمیر تسمه دینام بیرون زده
اگر با بیرون زدن تسمه دینام مواجه شدید، اقدامات زیر برای تشخیص علت و تعمیر آن توصیه می‌شود:
- بررسی بصری تسمه: وضعیت ظاهری، ترک‌ها، کشیدگی یا پارگی را بررسی کنید.
- بررسی هرزگردها: با چرخاندن دستی آن‌ها، روانی و صدای بلبرینگ‌ها را بررسی کنید.
- بررسی تسمه کش: بررسی کنید که آیا فنر داخلی تسمه کش سالم است و به اندازه کافی فشار وارد می‌کند یا خیر.
- بررسی هم راستایی پولی‌ها: با استفاده از خط‌کش یا ابزار مخصوص، تراز بودن تمام پولی‌ها را بررسی کنید.
- بررسی سفتی تسمه: اگر تسمه بیش از حد سفت یا شل باشد، نیاز به تنظیم مجدد یا تعویض تسمه کش دارد.
- نصب تسمه جدید (در صورت نیاز): در صورتی که تسمه آسیب دیده باشد، با نمونه اصلی و استاندارد تعویض شود.
- تمیزکاری مسیر تسمه: گرد و خاک، روغن یا اجسام خارجی را از مسیر تسمه پاک کنید.
مطالب مفید : تعویض تسمه دینام پراید، تیبا، شاهین، ساینا
چه نکاتی برای جلوگیری از دلیل بیرون زدگی تسمه دینام وجود دارد؟
برای جلوگیری از تکرار این مشکل، موارد زیر را در نگهداری خودرو رعایت کنید:
- بازرسی دوره‌ای تسمه و قطعات وابسته
- استفاده از قطعات با کیفیت و اصل
- اجتناب از عبور از جاده‌های ناهموار با سرعت زیاد
- تعویض تسمه طبق زمان‌بندی توصیه شده توسط سازنده
- نصب اصولی قطعات توسط تعمیرکار متخصص
- بررسی دوره‌ای تسمه کش و هرزگردها
توجه کنید که در صورتی که تخصص یا ابزار لازم برای بررسی تسمه دینام را ندارید، بهتر است از کمک یک مکانیک یا تعمیرکار حرفه‌ای استفاده کنید. بیرون زدگی تسمه ممکن است نشانه‌ای از مشکل عمیق‌تر در سیستم موتور یا پولی‌ها باشد و بررسی دقیق آن نیازمند تجربه و تجهیزات است.
دلیل بیرون زدگی تسمه دینام
سخن آخر
در این نوشته ما به بررسی انواع دلیل بیرون زدگی تسمه دینام پرداختیم. باید اشاره کنیم که بیرون زدگی تسمه دینام یک ایراد جدی و هشداردهنده است که نباید نادیده گرفته شود. این مشکل می‌تواند عملکرد کلی خودرو را مختل کند و در صورت بی‌توجهی، خسارات بیشتری به همراه داشته باشد. شناخت دلایل احتمالی این مشکل و انجام بررسی‌های منظم، نقش مهمی در افزایش عمر تسمه و سلامت سیستم انتقال قدرت خودرو دارد. در صورتی که با این مشکل روبه‌رو شدید، در اولین فرصت نسبت به بررسی و رفع آن اقدام کنید تا از آسیب‌های پرهزینه‌تر جلوگیری شود.
نظرات کاربران