یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری از کاربران را به خود مشغول کرده است، علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز می باشد. این اتفاق علاوه بر ظاهر ناخوشایند، نشانه ای از احتراق ناقص گاز یا تجمع چربی و آلودگی روی اجاق است. به طور کلی، زمانی که ترکیب سوخت و اکسیژن به درستی تنظیم نشود، دوده تشکیل می شود و سطح قابلمه را سیاه می کند. در ادامه به بررسی جزئی تر دلایل و روش های رفع آن می پردازیم.
علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز چیست و چگونه می توان آن را برطرف کرد؟
در بسیاری از موارد، پاسخ به سوال علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز در جزئیات فنی عملکرد اجاق نهفته است. مشکلات کوچک اما تاثیرگذار زیر می توانند باعث دوده گرفتن قابلمه شوند:
نو بودن اجاق گاز و باقی ماندن ذرات چربی یا پلاستیکی
گاهی در اجاق های تازه خریداری شده، ذرات پلاستیکی، چربی یا گرد و غبار روی شعله باقی مانده است. در اثر حرارت، این ذرات می سوزند و به صورت دوده روی قابلمه می نشینند. در این حالت بهتر است اجاق را چند دقیقه بدون قابلمه روشن کنید تا مواد اضافی بسوزند. همچنین از شست و شوی سطح مشعل با مواد شوینده قبل از اولین استفاده غافل نشوید. اگر هنگام پخت و پز صدای زیادی از هود آشپزخانه شنیده می شود و به دنبال علت صدای زیاد هود آشپزخانه هستید، ممکن است تجمع چربی یا گرد و غبار در فیلترها، یا خرابی موتور، باعث افزایش صدای دستگاه شده باشد.
کثیف بودن مشعل اجاق گاز و تاثیر آن بر تولید دوده
کثیف بودن مشعل از اصلی ترین علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز است. باقیمانده غذا، چربی و گرد و غبار مانع خروج یکنواخت گاز می شوند که می توانید با مسواک یا برس مخصوص، سوراخ های مشعل را به صورت دوره ای تمیز کنید. شما می توانید از محلول سرکه و جوش شیرین برای از بین بردن چربی استفاده کنید.
کج بودن سرشعله و پخش نامناسب حرارت
اگر سرشعله در جای خود درست قرار نگرفته باشد، حرارت به صورت متمرکز به یک نقطه از قابلمه برخورد می کند و باعث دوده و سیاهی می شود که باید قبل از هر بار استفاده، از تراز بودن سرشعله مطمئن شوید. بنابراین در صورت مشاهده تغییر رنگ یا تاب برداشتن، آن را تعویض کنید.

چرا اجاق گاز قابلمه را سیاه میکند
زرد سوختن شعله اجاق گاز
زرد شدن شعله نشانه کمبود اکسیژن در احتراق است و اصلی ترین علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز محسوب می شود. معمولا گرفتگی دریچه هوا یا نازل باعث کاهش اکسیژن می شود. تنظیم صحیح دریچه هوای زیر سرشعله، رنگ شعله را مجددا آبی می کند.
خیس بودن نازل اجاق گاز و نقش آن در احتراق ناقص
زمانی که نازل اجاق خیس باشد، گاز به طور یکنواخت خارج نمی شود و احتراق ناقص رخ می دهد. پس اجازه دهید قطعات پس از شست و شو کاملا خشک شوند و از روشن کردن اجاق بلافاصله بعد از تمیزکاری خودداری کنید.
خراب شدن المنت حرارتی در اجاق های برقی و ترکیبی
در اجاق های ترکیبی، المنت معیوب باعث پخش غیریکدست حرارت می شود که به مرور زمان باعث ایجاد دوده روی قابلمه می گردد. المنت را از نظر شکستگی یا تغییر رنگ بررسی کنید. همچنین هنگام نصب یا تعمیر این اجاق ها، باید به ابعاد هود توکار و مخفی نیز توجه داشت تا هماهنگی لازم بین هود و اجاق برقرار شود و تهویه مناسب انجام گیرد. در صورت آسیب دیدگی المنت، آن را در تعمیرگاه مجاز تعویض نمایید.
تناسب نداشتن اندازه قابلمه با شعله گاز
اگر شعله از قطر قابلمه بزرگ تر باشد، گرما از کناره ها خارج شده و دوده به اطراف منتقل می شود. این مسئله، مهمترین علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز است. همیشه از قابلمه هایی استفاده کنید که اندازه آنها متناسب با شعله باشد و شعله را طوری تنظیم کنید که از زیر قابلمه بیرون نزند.
مشکل در عملکرد شعله و نیاز به سرویس اجاق گاز
در برخی مواقع، علت اصلی دوده، ضعف در عملکرد سیستم سوخت رسانی است. با سرویس دوره ای می توان بازده حرارتی را افزایش داد. اگر مشکل رفع نشد، حتما از تعمیرکاران مجرب کمک بگیرید.

چرا اجاق گاز قابلمه را سیاه میکند
چرا شعله اجاق گاز زرد می سوزد و قابلمه را سیاه می کند؟
زرد سوختن شعله اجاق گاز، نشانه اختلال در ترکیب گاز و هوا و مشکلات زیر است و یکی از موارد شایع در علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز محسوب می شود:
- کمبود اکسیژن و اختلال در ترکیب گاز و هوا: وقتی اکسیژن کافی به شعله نرسد، احتراق ناقص رخ می دهد و دوده تشکیل می شود.
- گرفتگی نازل یا دریچه هوای شعله: دریچه های بسته یا نازل گرفته شده مانع ورود هوای کافی می شوند و شعله زرد می شود.
- فشار نامناسب گاز و اثر آن بر احتراق: در مناطقی که فشار گاز کم یا زیاد باشد، احتراق به درستی انجام نمی شود و حرارت، بیش از اندازه دوده تولید می کند.
علت دود زدن اجاق گاز تک شعله چیست و چگونه می توان آن را تعمیر کرد؟
دود زدن اجاق گاز تک شعله یکی از نشانه های واضح احتراق ناقص است و در بسیاری از موارد، علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز نیز از همین مسئله ناشی می شود. زمانی که چربی، ذرات غذا یا گرد و غبار در اطراف سرشعله جمع می شوند، مسیر خروج گاز به درستی باز نمی ماند و سوخت به صورت کامل نمی سوزد. در نتیجه، شعله ضعیف و ناپایدار شده و دود تولید می کند که به مرور روی قابلمه و حتی دیواره اجاق می نشیند. برای رفع این مشکل، باید ابتدا مشعل را از اجاق جدا کرده و با برس نرم و محلول سرکه و جوش شیرین تمیز کنید تا چربی ها و ذرات سوخته از بین بروند. در صورتیکه با تمیزکاری مشکل رفع نشد، ممکن است نیاز به بررسی دقیق تر توسط تعمیرکار وجود داشته باشد، زیرا گرفتگی نازل گاز یا تنظیم نادرست دریچه هوا نیز می تواند عامل اصلی دود زدن باشد.
چگونه از سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از تکرار سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز باید نگهداری اصولی زیر از اجاق را در برنامه خود قرار دهید. در لیست کامل جهیزیه عروس، اجاق گاز یکی از مهمترین وسایل آشپزخانه است، بنابراین رعایت نکات زیر باعث افزایش عمر آن و حفظ ظاهر تمیز ظروف می شود:
- تمیز کردن منظم اجاق گاز: با تمیز کردن منظم، چربی ها و ذرات معلقی که باعث احتراق ناقص می شوند از بین می روند.
- تنظیم هوای ورودی به شعله و بررسی فشار گاز: بررسی دریچه های هوای شعله به تنظیم مناسب اکسیژن کمک می کند و باعث کاهش دوده می شود.
- استفاده از قابلمه مناسب و خشک نگه داشتن نازل ها: همیشه از ظروفی استفاده کنید که سطح صاف و خشک داشته باشند تا حرارت، بهتر منتقل شود.

چرا اجاق گاز قابلمه را سیاه میکند
نتیجه گیری
علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز، بیشتر به دلیل احتراق ناقص، کثیفی مشعل و عدم تنظیم صحیح هوا و گاز است. با سرویس منظم، استفاده از تجهیزات باکیفیت و رعایت نکات نگهداری، می توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد. در نهایت، بررسی دقیق علت سیاه شدن قابلمه روی اجاق گاز و رفع آن نه تنها به زیبایی ظروف شما کمک می کند، بلکه باعث افزایش ایمنی و دوام اجاق گاز نیز خواهد شد.
نظرات کاربران