روشن نشدن جاروبرقی مشکلی است که کم‌وبیش همه ما در خانه‌هایمان با آن مواجه شده‌ایم. در چنین مواقعی، اولین تصوری که به ذهن می‌رسد، خرابی موتور و نیاز به خرید یک دستگاه جدید است. اما خبر خوب این است که در اغلب موارد، مشکل بسیار ساده‌تر است.
در ادامه ۱۲ دلیل خراب شدن اروبرقی را بررسی می‌کنیم که برای هر دلیل راهکارهای خانگی و سریع را برای رفع آنها توضیح دادیم. در صورت نیاز به تعمیر تخصصی می‌توانید با کارشناسان تعمیرگاه تماس بگیرید.
1. بررسی اولیه جاروبرقی قبل از هر کار
قبل از هر کاری، فقط ۲ دقیقه وقت بگذارید و این چک‌لیست ساده را انجام دهید. آمار تعمیرگاه در سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد ۴۰ درصد از جاروبرقی‌هایی که مشتریان فکر می‌کردند موتورشان سوخته، فقط با همین چند حرکت ساده دوباره روشن شدند! پس لطفاً همین الان این مراحل را یکی‌یکی امتحان کنید و بعد ادامه مقاله را بخوانید.
برای رفع مشکل احتمالی روشن نشدن جاروبرقی، ابتدا دوشاخه آن را به طور کامل از پریز خارج کرده و مجدداً با اطمینان تا انتها وارد کنید. در بسیاری از مدل‌های پارس خزر، جنرال و حتی سامسونگ، شل شدن دوشاخه می‌تواند باعث قطع جریان برق شود.
سپس با اتصال یک وسیله برقی دیگر مانند شارژر تلفن همراه یا چراغ مطالعه به همان پریز، از وجود برق در پریز اطمینان حاصل کنید. در صورتی که پریز سالم بود، کلید روشن/خاموش جاروبرقی را به سرعت و به دفعات (حدود 10 تا 15 بار) فشار دهید.
در مرحله بعد، لوله خرطومی جاروبرقی را به طور کامل جدا کرده و دوباره با دقت و محکم در جای خود قرار دهید. در مدل‌های جدید ال‌جی و سامسونگ، سنسور ایمنی تعبیه شده که در صورت عدم اتصال صحیح لوله خرطومی، از روشن شدن دستگاه جلوگیری می‌کند.
اگر جاروبرقی شما از برندهای بوش، روونتا یا فیلیپس است، قسمت زیرین دستگاه را بررسی کنید. معمولاً یک دکمه کوچک به رنگ قرمز یا مشکی برای ریست کردن دستگاه در این قسمت وجود دارد.
2. مشکل از کابل برق و دوشاخه
در ایران، کابل برق و دوشاخه، اغلب عامل اصلی از کار افتادن جاروبرقی‌ها هستند. بسیاری از مشتریان با این تصور که موتور دستگاهشان سوخته، جاروبرقی را به تعمیرگاه می‌آورند، در حالی که علت مشکل، معمولاً یک پارگی کوچک در روکش سیم یا سوختگی و آسیب‌دیدگی دوشاخه است.
این قطعه، به دلیل قرار گرفتن مداوم زیر پا، گیر کردن زیر در و خم و راست شدن‌های مکرر، زودتر از سایر اجزای جاروبرقی فرسوده می‌شود و ناگهان دستگاه از کار می‌افتد.
نشانه‌های خرابی کابل و دوشاخه کاملاً واضح است: ممکن است با تکان دادن یا خم کردن سیم در نقطه‌ای خاص، دستگاه روشن شود، دوشاخه بیش از حد داغ شده یا سیاه شده باشد، یا یکی از پین‌های دوشاخه شل بوده و در پریز لق بزند.
علت روشن نشدن جاروبرقی
3. خرابی کلید پاور (دکمه روشن/خاموش)
کلید اصلی جاروبرقی مثل قلب تپنده دستگاه است؛ هر بار که دکمه را می‌زنید، این کلید کوچک باید جریان ۷ تا ۱۲ آمپر را تحمل کند. بعد از ۳ تا ۵ سال استفاده روزانه، پایه‌های داخلی آن یا می‌سوزند یا اکسید می‌گیرند و دیگر تماس کامل برقرار نمی‌کنند.
تعمیرش هم خیلی ساده و ارزانه؛ در مدل‌های معمولی (پارس‌خزر، اسنوا، جنرال) بیشتر از ۱۰ دقیقه طول نمی‌کشد. در مدل‌های دیجیتال و تاچ (سامسونگ، ال‌جی، بوش سری جدید) کلید گران‌تره، ولی باز هم نسبت به خرید جاروبرقی جدید هیچی نیست.
4. خرابی خازن استارت
تقریباً تمام جاروبرقی‌های خانگی موتور یونیورسال دارند و این موتور برای چرخیدن به خازن استارت نیاز دارد. وقتی خازن ضعیف یا سوخته باشد، موتور فقط صدای جاروبرقی «هوم» خفیف می‌دهد و پره‌ها حتی یک میلی‌متر هم نمی‌چرخند. نشانه بارزش اینه که بدنه خازن باد کرده، روغن نشت کرده یا بوی سوختگی خفیف می‌دهد.
5. سوختن یا قفل شدن موتور جاروبرقی
موتور جاروبرقی، به عنوان مهم‌ترین و پرهزینه‌ترین بخش دستگاه، ممکن است دچار سوختگی سیم‌پیچ یا قفل شدن محور شود. در این حالت، جاروبرقی هیچ‌گونه صدا یا حرکتی نخواهد داشت. این مشکل معمولاً به دلیل استفاده طولانی‌مدت از دستگاه با کیسه پر، گرفتگی فیلترها، اتمام زغال‌ها یا عدم سرویس‌دهی منظم بروز می‌کند.
در چنین وضعیتی، معمولاً یک یا چند بخش از موتور (مانند زغال، آرمیچر، میدان یا بلبرینگ‌ها) به شدت آسیب دیده‌اند. تعمیر موتور جاروبرقی امکان‌پذیر است، اما هزینه و زمان مورد نیاز برای آن در مقایسه با سایر قطعات بسیار بیشتر است. در برخی موارد، تعویض کامل موتور یا حتی خرید یک دستگاه جدید، از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر خواهد بود.
6. خرابی برد الکترونیکی
در جاروبرقی‌های پیشرفته و مدل‌های جدید برندهایی مانند سامسونگ، ال‌جی، بوش، فیلیپس و آاگ، به جای استفاده از کلیدهای مکانیکی ساده، از بردهای الکترونیکی برای کنترل سرعت، عملکرد سنسورها و نمایش اطلاعات استفاده می‌شود.
علت روشن نشدن جاروبرقی
نفوذ گردوغبار، رطوبت، نوسانات برق یا وارد شدن ضربه می‌تواند منجر به سوختن آی‌سی‌ها، قطع شدن مسیرهای الکترونیکی یا از کار افتادن قطعات SMD روی برد شود.
نشانه‌های رایج خرابی برد الکترونیکی عبارتند از: روشن شدن چراغ‌ها و نمایشگر، اما عدم چرخش موتور؛ نمایش کدهای خطا (مانند E1، E2، F03 و غیره)؛ روشن و خاموش شدن ناگهانی دستگاه یا عدم پاسخ به فشردن دکمه‌ها. تعمیر برد الکترونیکی نیازمند تجهیزات تخصصی و مهارت بالایی است و در اکثر موارد امکان‌پذیر است.
7. خرابی ترموستات جاروبرقی
یکی از دلایل رایج از کار افتادن جاروبرقی، اختلال در عملکرد ترموستات است. جاروبرقی‌های مدرن و باکیفیت، به منظور حفاظت از موتور در برابر گرمای بیش از حد، به سیستم ایمنی حرارتی مجهزند. این سیستم شامل یک ترموستات کوچک است که معمولاً بر روی بدنه موتور یا داخل سیم‌پیچ آن نصب شده و به طور مداوم دمای موتور را کنترل می‌کند.
در صورتی که به دلیل کارکرد طولانی‌مدت، پر شدن کیسه زباله، کثیف بودن فیلترها و یا انسداد مسیر هوا، دمای موتور از حد مجاز فراتر رود، ترموستات به صورت خودکار جریان برق را قطع می‌کند تا از سوختن موتور جلوگیری کند.
در این حالت، جاروبرقی به طور ناگهانی خاموش می‌شود و تا زمان خنک شدن کامل موتور (معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه)، امکان روشن کردن مجدد آن وجود نخواهد داشت. در برخی از مدل‌ها، ترموستات یک‌بار مصرف بوده و پس از چند بار فعال شدن نیاز به تعویض دارد.
اما در اکثر برندهای معتبر نظیر بوش، سامسونگ و ال‌جی، این قطعه به صورت خودکار ریست می‌شود و پس از خنک شدن موتور، مجدداً به کار خود ادامه می‌دهد.
8. پر بودن کیسه یا مسدود شدن فیلترها و مسیر مکش
دلیل دیگر توقف عملکرد جاروبرقی، پر بودن کیسه زباله یا مسدود شدن فیلترها و مسیر مکش است. موتور جاروبرقی برای حفظ دمای مناسب و خنک ماندن، به جریان هوای قوی نیاز دارد. هنگامی که کیسه زباله بیش از حد پر شود یا فیلترهای خروجی (اسفنجی و هپا) با گرد و غبار مسدود شوند، جریان هوای کافی به موتور نمی‌رسد و در نتیجه، دما به سرعت افزایش می‌یابد.
حتی اگر کیسه زباله پر نباشد، گرفتگی در خرطومی، لوله تلسکوپی یا برس کف نیز می‌تواند همین اثر را داشته باشد. به همین دلیل، بسیاری از جاروبرقی‌های جدید مجهز به سنسور کیسه پر و نشانگر فیلتر کثیف هستند و تا زمانی که این مشکل برطرف نشود، اجازه روشن شدن به دستگاه داده نمی‌شود. خالی کردن کیسه زباله و شستشو یا تعویض فیلترها معمولاً این مشکل را به طور کامل و فوری رفع می‌کند.
9. خرابی کابل جمع کن جاروبرقی
یکی از مشکلات رایج در جاروبرقی‌ها، خرابی مکانیزم جمع‌شونده کابل (قرقره سیم) است. در این نوع جاروبرقی‌ها، سیم برق توسط یک قرقره فنری جمع می‌شود. استفاده مکرر از این سیستم می‌تواند باعث خستگی یا شکستگی فنر داخلی و یا پارگی سیم در محل اتصال به قرقره شود.
در نتیجه، با وجود اتصال به پریز برق، جریان به طور پیوسته به موتور نمی‌رسد و دستگاه یا روشن نمی‌شود و یا به صورت نامنظم کار می‌کند.
علت روشن نشدن جاروبرقی
این مشکل به ویژه در مدل‌های قدیمی‌تر و میان‌رده برندهایی مانند پارس‌خزر، سامسونگ، بوش (سری ۴ و ۵) و برخی از محصولات فیلیپس بیشتر دیده می‌شود. نشانه‌ی بارز این نقص، روشن شدن لحظه‌ای دستگاه هنگام کشیدن کامل سیم یا فشار دادن پدال جمع‌کننده سیم است.
برای رفع این مشکل، باید قرقره را باز کرده و فنر یا کل واحد سیم‌پیچ را تعویض کرد که در بیشتر موارد، تعمیر آن امکان‌پذیر است.
10. مشکلات رایج برندهای مختلف
علاوه بر این، هر برند جاروبرقی به دلیل طراحی خاص خود، نقاط ضعف متفاوتی دارد. به عنوان مثال، در جاروبرقی‌های سامسونگ، اغلب سنسور تشخیص پر بودن کیسه یا میکروسوئیچ انتهای خرطوم باعث قطع جریان برق می‌شود.
در مدل‌های بوش، به خصوص سری‌های قدیمی‌تر، میکروسوئیچ درب محفظه گرد و غبار یا فیوز حرارتی موتور زودتر خراب می‌شوند.
نتیجه گیری
مشکل روشن نشدن جاروبرقی اغلب به معنای از کار افتادن کامل موتور نیست و معمولا یک نقص جزئی و قابل رفع است. در بیش از ۹۰ درصد مواردی که جاروبرقی‌ها به تعمیرگاه آورده می‌شوند، با بررسی مواردی مانند کابل و دوشاخه، دکمه‌ی روشن/خاموش، خازن استارت، فیوز حرارتی، وضعیت کیسه یا فیلترها و یا مکانیزم جمع‌کننده‌ی کابل، دستگاه مجدداً به کار می‌افتد.
حتی در جاروبرقی‌های هوشمند، خرابی برد الکترونیکی یا سنسورهای ایمنی نیز معمولا قابل تعمیر بوده و هزینه‌ی تعمیر آن به مراتب کمتر از خرید یک دستگاه جدید است.
با انجام یک بررسی اولیه‌ی دو دقیقه‌ای که در ابتدای این راهنما توضیح داده شده، بسیاری از مشکلات را می‌توان بدون نیاز به تعمیرکار برطرف کرد.
در صورتی که مشکل پیچیده‌تر باشد، مراجعه به یک تعمیرگاه تخصصی و تشخیص دقیق عیب بر اساس برند و مدل دستگاه، بهترین راه برای بازگرداندن جاروبرقی به چرخه‌ی استفاده با کمترین هزینه و زمان خواهد بود.
اگر پس از مطالعه‌ی این راهنمای جامع، همچنان جاروبرقی شما روشن نشد، کافی است با مجموعه تعمیرگاه تماس بگیرید یا مدل دقیق دستگاه را اعلام کنید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن، راه حل قطعی را دریافت کنید.
نظرات کاربران